Szkoła Podstawowa w Sławęcinie
Historia szkoły
JUBILEUSZ 80-LECIA
SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SŁAWĘCINIE
1945 - 2025
WSTĘP
Okrągła rocznica powstania polskiej szkoły w Sławęcinie koło Choszczna skłania do przypomnienia wydarzeń i ludzi związanych ze szkołą. Przez owe osiemdziesiąt lat szkoła Nasza była przecież zwierciadłem, w którym odbijała się historia powojennej Polski. To niewielkie opracowanie jest formą wspomnienia dawnych wydarzeń i ludzi oraz przemian jakie zachodziły w polskiej oświacie.
Obok szkoły w Sławęcinie zostaną tu wspomniane sąsiednie szkoły w Stradzewie, Piaseczniku i Radaczewie. Placówki szkolne zostały tam zlikwidowane w latach siedemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, a dzieci z tych miejscowości uczą się obecnie w Sławęcinie.
Okres osiemdziesięciu lat nie tylko pobudza do refleksji, ale zmusza również do zaprezentowania przynajmniej najważniejszych przemian jakie zachodziły w oświacie w latach 1945-2025 jak i w samej Szkole Podstawowej w Sławęcinie. Na te przemiany duży wpływ mieli przede wszystkim nauczyciele, którzy już od sierpnia 1945 roku podjęli trud odbudowy szkolnictwa na terenach zachodniej Polski.
Wszystkie wymienione w tym opracowaniu osoby zasłużyły sobie na duży szacunek i szczere podziękowanie za wkład jaki włożyły w tworzenie polskiej szkoły na Ziemiach Odzyskanych.
Pierwsze lata powojenne były szczególnie trudne, bowiem przez te tereny przetoczył się front walk, w wyniku którego wiele miejscowości było bardzo zniszczonych. W niektórych pozostali osadnicy niemieccy, a los tych ziem był niepewny – pozostaną w granicach Polski czy nie? Ta niepewność wpływała na życie przesiedlanych tu Polaków jeszcze przez wiele lat.
Jednak nie to było najważniejsze dla pierwszych osadników. Najważniejsze było podjęcie trudu nauczania i wychowania młodego pokolenia. I to właśnie tym wszystkim wspaniałym nauczycielom składamy hołd i chylimy głowy w podzięce za to, iż możemy dzisiejszą szkołę w Sławęcinie nazwać „Szkołą XXI wieku”.
Rozdział I:
- Organizowanie nauczania po wojnie w szkołach podstawowych
w Sławęcinie, Piaseczniku, Stradzewie i Radaczewie:
-
- Szkoła Podstawowa w Sławęcinie.
Budynek szkolny w Sławęcinie powstał na przełomie XIX i XX wieku. Niestety, w dostępnych publikacjach dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych nie można odnaleźć informacji, kiedy zorganizowano szkolnictwo na terenie wsi. Mogło to nastąpić jeszcze w XVIII wieku, a z pewnością w wieku XIX.
Zarówno przed jak i podczas wojny do szkoły uczęszczały dzieci niemieckie. Ówczesny parterowy, nieotynkowany budynek szkolny składał się z dwóch izb lekcyjnych. Schody wejściowe otaczał z obu stron niewysoki murek; dziś pierwotny budynek szkolny jest podwyższony. Klasy od pierwszej do czwartej uczyły się w jednej izbie znajdującej się od frontu budynku, po prawej stronie. Klasy od piątej do ósmej uczyły się w drugiej izbie od strony podwórka. Po lewej stronie od wejścia, od strony frontowej znajdowała się kancelaria szkoły (dziś: sekretariat). Kancelaria pełniła również funkcję pokoju nauczycielskiego. W tym czasie istniała w szkole niewielka biblioteka. Mieszkanie kierownika szkoły mieściło się również po lewej stronie budynku, ale z wejściem od podwórka. Na strychu znajdowały się dwa niewielkie mieszkania nauczycieli. Warunki do nauki były trudne. Izby lekcyjne były ciasne, okna wąskie, nieszczelne. Sale ogrzewano piecami kaflowymi, w których palono węglem i drewnem. Drewniane podłogi smarowano specjalnym środkiem pochłaniającym pył. W szkole nie było kanalizacji, a sanitariaty znajdowały się na podwórku szkolnym. Tablice szkolne były czarne, ustawione na specjalnych stelażach. Brak pomieszczenia na szatnie powodował, iż uczniowie wieszali ubrania na specjalnych wieszakach w klasach lub na holu. Szkoła nie posiadała sali gimnastycznej, w związku z czym podczas niepogody lekcje wychowania fizycznego odbywały się w klasach, a podczas sprzyjających warunków atmosferycznych na boisku szkolnym. Boisko nie było przystosowane do bezpiecznego prowadzenia zajęć bowiem teren był pagórkowaty i znajdowało się tam dużo kamieni. Wokół szkoły teren był nieutwardzony, a podczas deszczu stały błotne kałuże.
Po przejściu frontu w roku 1945 do Sławęcina zaczęli napływać polscy osiedleńcy z Wileńszczyzny, z Polesia, z centralnej Polski, a nawet z Francji. Zastali oni budynek szkolny uszkodzony pociskami. Jakoś udało się prowizorycznie załatać dziury. W obu salach szkolnych znajdowały się dwuosobowe ławki uczniowskie ze specjalnych pochyłym pulpitem pomocnym w stawianiu w zeszycie pierwszych, niezgrabnych liter. Można było zaczynać naukę szkolną - rzeczywiście, już w sierpniu 1945 roku rozpoczęły się zajęcia z rachowania oraz z pisania i czytania. Nauczanie rozpoczął Michał Pietrołaj, zatrudniony w szkole w Sławęcinie od 1 sierpnia 1945 roku a mieszkający w Sulinie. Był on jednym z pierwszych zatrudnionych w Powiecie Choszczeńskim nauczycieli. Niedługo potem, bo już 17 września, w szkole pracę podjęły dwie kolejne nauczycielki: Panie Jadwiga Romanowska i Janina Wołłejkówna (Jadwiga Wołłejko). Przybyła do Sławęcina z Wileńszczyzny Pani Jadwiga Romanowska jako kierowniczka szkoły organizowała jasełka, imprezy sportowe i starała się jednoczyć okoliczną społeczność. Jeden z jej uczniów wspomina: „Jako były uczeń szkoły w Sławęcinie z bardzo dużym szacunkiem wspominam panią Jadwigę Romanowska, ówczesną kierowniczkę szkoły. Dzisiaj, z perspektywy własnych doświadczeń życiowych stwierdzam, że to właśnie ona była świetnym organizatorem i pedagogiem, źródłem wiedzy szkolnej, ale również patriotyzmu, uczciwości i człowieczeństwa, co w tamtym okresie wcale nie było łatwe. Osobiście zawdzięczam właśnie jej to, jaki jestem dzisiaj i moja wdzięczność, już dzisiaj dojrzałego człowieka, jest bezgraniczna”. W tym okresie do Sławęcina uczęszczały także dzieci z Radaczewa, Bonina i Sulina. Oczywiście o żadnym dowożeniu nie było mowy, dzieci chodziły pieszo. Osobne szkoły powstały także w Piaseczniku i Stradzewie. Uczniowie siódmej klasy ze Stradzewa uczęszczali do Sławęcina.
Wraz z dziećmi do szkoły uczęszczali uczniowie starsi, nawet już osoby dorosłe. Nowa władza jako jeden z głównych swych celów postawiła sobie likwidację analfabetyzmu w kraju. Przed wojną, w roku 1931, ponad 23 % polskiej ludności w wieku dziesięciu lat i więcej nie umiało pisać i czytać. Dlaczego starsi chodzili z dziećmi do szkoły - przyczyną była wojna i okupacja niemiecka, w czasie której większość polskich dzieci nie mogła uczęszczać do szkół i się uczyć. Szybko jednak okazało się, że osoby starsze nie chcą chodzić do szkoły wraz z dziećmi i dlatego zorganizowano specjalne kursy wieczorowe dla starszych, by w swoim gronie mogli nadrabiać utracone lata szkolne w czasie okupacji.
-
- Szkoła Podstawowa w Piaseczniku.
Nauczanie w pobliskim Piaseczniku rozpoczęto w 1946 roku, gdyż pocisk częściowo uszkodził parterową część budynku, a poza tym cała szkoła była zdewastowana i pozbawiona okien. Pierwszym nauczycielem prowadzącym zajęcia dla czterech klas został Paweł Szramiak, a po jego zamordowaniu zastąpił go Julian Zawadzki. Lekcje odbywały się najpierw w jednej sali, potem w dwóch, trzech, a następnie wydzierżawiono połowę (dwa pomieszczenia) pobliskiego, parterowego wówczas domu. Obecnie mieszczą się tam Warsztaty Terapii Zajęciowej. Lekcje w dwóch budynkach trwały aż do lat osiemdziesiątych.
W roku 1948 wprowadzono w Piaseczniku szkołę sześcioklasową, aby po kilku miesiącach powrócić do szkoły czteroklasowej. Jeszcze w 1951 roku brak było w Piaseczniku tablicy, ławek, a okna nadal nie były oszklone. Lekcje matematyki zapisywano na postawionym pionowo stole. Gruz sprzed szkoły usunięto dopiero w roku 1959. W klasach były piece, ale wieczne problemy z opałem powodowały, że zimą w klasach panowała nawet temperatura +5 stopni C. Dzieci siedziały ubrane w płaszcze i rękawiczki. Centralne ogrzewanie zainstalowano dopiero w 1971 roku.
Kierownikiem szkoły w roku 1951 został Władysław Nahorski i pełnił tę funkcje przez trzydzieści trzy lata. W tymże roku założono bibliotekę rozpoczynając od księgozbioru składającego się z dwudziestu czterech książek. W wakacje roku następnego przeprowadzono remont szkoły.
Plany władz powiatowych opracowane w 1965 roku przewidywały rozbudowę w 1968 roku szkoły w Piaseczniku, a na następny rok planowano remont szkoły w Sławęcinie. Brak pieniędzy sprawił, że prace w Piaseczniku odłożono na później - remont wykonano od wakacji do grudnia 1971 roku, a kolejny od grudnia 1979 do lutego 1980 roku.
Powojenne lata przynosiły wzrost liczby uczniów tak w Sławęcinie, jak i w Piaseczniku i Stradzewie. Coraz więcej rodzin osiedlało się, by zagospodarować Ziemie Odzyskane. Dla przykładu w roku szkolnym 1946/47 w Piaseczniku uczyło się osiemnastu uczniów; w roku 1951/52 było ich czterdziestu ośmiu, po pięciu latach już siedemdziesięciu sześciu, a po kolejnych pięciu latach stu sześciu. W roku szkolnym 1966/67 uczęszczało do piasecznikowskiej szkoły stu dwudziestu uczniów. Podobnie przybywało nauczycieli w Piaseczniku – ich liczba z trzech w roku 1953 wzrosła do siedmiu w 1968 roku. W następnych latach liczba uczniów systematycznie, choć powoli spadała.
W 1954 roku przeprowadzono elektryfikację wsi. Zaświeciły żarówki w szkole. Sieć elektryczna była tu, jak i w okolicznych wsiach już przed wojną, lecz cała infrastruktura została zniszczona w wyniku działań wojennych. Trzy lata później założono w szkole telefon, a w 1963 roku szkoła w Piaseczniku mogła pochwalić się telewizorem „Klejnot”, który ufundował Komitet Rodzicielski po uprzednim zorganizowaniu zabawy i loterii. W tymże roku szkoła otrzymała także dźwiękowy aparat filmowy. Działała spółdzielnia uczniowska, drużyna harcerska i zuchowa. Obok szkoły stworzono ogródek doglądany przez same dzieci. Pierwszą higienistką szkolną została w roku 1956 nauczycielka, Helena Karwat. Lata siedemdziesiąte zaznaczyły się też odwiedzinami objazdowego ambulansu dentystycznego, w którym leczono dzieciom zęby. Pierwszy taki ambulans zawitał do Piasecznika w styczniu 1971 roku.
W latach 1987 – 1993 dyrektorem szkoły w Piaseczniku była pani Kazimiera Kusiak – Tomczak. Reforma szkolnictwa w 1993 roku spowodowała, iż dzieci klas starszych przeniesiono do Szkoły Podstawowej Nr 3 w Choszcznie, a szkoła w Piaseczniku (czteroklasowa) została filią tejże szkoły. W latach 1993 – 1995 funkcję kierownika filii pełniła w dalszym ciągu pani Kazimiera Kusiak – Tomczak. W roku 1996 szkoła została całkowicie zamknięta, a dzieci przeniesiono do szkoły w Sławęcinie.
-
- Szkoła Podstawowa w Stradzewie.
Po wojnie sytuacja w Stradzewie była odmienna niż w innych szkołach. W roku 1945 powstała szkoła dla dorosłych, a po pół roku otwarto szkołę dla dzieci.
Kierownikiem szkoły została W. Ottówna. Pierwotnie była to placówka samodzielna, gdzie uczyły się klasy od pierwszej do szóstej. Ze względu na nieliczne klasy (po kilkanaście osób), najpierw klasy szóste, a potem piąte, wreszcie i czwarte stopniowo przenoszono do szkoły w Pomieniu. W Stradzewie pozostały najmłodsze dzieci.
30 sierpnia 1994 roku szkołę filialną w Stradzewie, dotąd należącą do Szkoły Podstawowej w Pomieniu, przemianowano na filię szkoły w Sławęcinie.
Warunki lokalowe stradzewskiej szkoły były bardzo skromne: tylko dwie izby lekcyjne, sanitariaty na zewnątrz, a biblioteka szkolna na strychu, nad mieszkaniem dawnego kierownika szkoły, Józefa Sroczyńskiego. Na dwie zmiany uczyły się tam dzieci od zerówki do klasy trzeciej. Czwartoklasiści jeździli do Pomienia, a później do Sławęcina tzw. bonanzą (traktor z przyczepą przystosowaną do przewozu osób). W roku szkolnym 1995/96 uczęszczało tam jedynie dwadzieścioro uczniów, a pracowało dwóch nauczycieli oraz kierownik filii - Danuta Maciejasz. Od września 1996 roku dzieci ze Stradzewa przeniesiono do szkoły w Sławęcinie, likwidując stradzewską filię.
-
- Szkoła podstawowa w Radaczewie.
We wrześniu 1961 roku z inicjatywy rodziców i dyrekcji PGR w Radaczewie powstała szkoła tzw. czteroklasówka. Mieściła się ona w budynku, który stanowił własność PGR. Był to bliźniak dwurodzinny przerobiony w jednej części na klasę, w drugiej znajdowało się mieszkanie nauczyciela. Pierwszą nauczycielką tej szkoły była pani Herman, która pracowała tu cztery lata. W tym okresie nauczycielka pełniła jednocześnie funkcję kierowniczki, bibliotekarki i organizatorki życia kulturalnego na wsi. W jednej sali odbywały się lekcje w klasach łączonych w systemie: klasa pierwsza z drugą, a trzecia z czwartą, na dwie zmiany. Klasa była ogrzewana piecem kaflowym, nie było wody ani kanalizacji, ubikacja znajdowała się na zewnątrz. Pierwszą woźną, która sprzątała i paliła w piecu była pani Janecka. W roku 1965 do szkoły przybyła nowa nauczycielka – pani Danuta Tercjak. Po odejściu pani Tercjak w 1969 r., pracę w szkole w Radaczewie rozpoczęła pani Czesława Zadka. W tym czasie teren szkoły był już ogrodzony, na podwórku znajdowała się pompa z wodą. Szkoła posiadała sporo pomocy naukowych, była też biblioteka.
Szkoła w Radaczewie miała rację bytu, gdyż ilość uczniów w tych czterech klasach wahała się w granicach czterdziestu – pięćdziesięciu. Oprócz działalności dydaktycznej szkoła prowadziła również działalność opiekuńczą. W czasie wakacji organizowane były dziecińce, dzięki którym w czasie żniw kobiety mogły podjąć pracę. Dwukrotnie też w trakcie dwunastu lat działalności szkoły organizowane były szkoły wieczorowe dla dorosłych w zakresie szkoły podstawowej. W latach 1971 – 1973 wykształcenie podstawowe uzupełniło blisko dwudziestu mężczyzn. Dzięki temu mogli oni zdobyć uprawnienia kierowców, traktorzystów i kombajnistów. Było to dla pracowników PGR-u bardzo ważne, gdyż bez świadectwa ukończenia „podstawówki” nie mogli oni zdobywać tych kwalifikacji. Szkołę w Radaczewie finansowała Gromadzka Rada Narodowa w Sławęcinie, opieką i pomocą służyła zawsze Dyrekcja i Rada Pracownicza PGR.
W czerwcu 1973 roku szkoła została zlikwidowana. Był to czas reform ministra Kuberskiego. W tym czasie powstały tzw. zbiorcze szkoły gminne w związku z czym większość małych szkół czteroklasowych została zlikwidowana. Uczniów tej szkoły w naturalny sposób wchłonęła Szkoła Zbiorcza w Sławęcinie.
2. Życie szkolne w latach 1945 – 1955
Rok szkolny podzielony był na cztery okresy, na zakończenie każdego z nich nauczyciele wystawiali oceny, tzw. oceny okresowe. Po zakończeniu pierwszego, drugiego i trzeciego okresu odbywały się wywiadówki, by rodzice mogli zapoznać się z postępami w nauce swych pociech. Oprócz ocen z przedmiotów każdy uczeń otrzymywał ocenę za sprawowanie. W latach siedemdziesiątych podział roku szkolnego na trzy semestry obowiązywał krótko. Potem wprowadzono obecny podział roku szkolnego na dwa semestry.
Przedmioty, które obowiązywały uczniów klasy czwartej w roku szkolnym 1945/1946 to: religia, język polski, historia, geografia, przyroda, matematyka, rysunek, prace ręczne, śpiew, wychowanie fizyczne. W wyższych klasach nauczano języka obcego - w Sławęcinie pani Romanowska nauczała języka francuskiego. Programy nauczania uległy tylko niewielkim modyfikacjom w porównaniu z programami przedwojennymi. Obowiązywały dawne podręczniki. W kraju ruszył też druk nowych podręczników. Do końca 1947 roku wydano około czterdziestu pięciu milionów egzemplarzy. W treściach nauczania historii i języka polskiego dodano zagadnienia drugiej wojny światowej oraz zmian ustrojowych po 1944 roku, zaś na geografii trzeba było nauczać o nowych granicach Polski. Pomimo zerwania przez rząd polski konkordatu ze Stolicą Apostolską, nadal obowiązywała w szkołach nauka religii (do roku szkolnego 1948/49).
Sprawozdanie roczne za rok szkolny 1945/46 wykazuje, że w szkole we wsi Sławęcino (tak wtedy brzmiała urzędowa nazwa Sławęcina) w klasie pierwszej naukę rozpoczęło dwudziestu czterech uczniów, a do końca roku klasa powiększyła się do dwudziestu ośmiu uczniów, z czego do klasy drugiej promowano dwudziestu dwóch uczniów. Podobnie - klasę drugą rozpoczęło piętnastu uczniów, a 30 czerwca 1946 roku, w dniu zakończenia roku szkolnego, było dziewiętnastu drugoklasistów, z czego do klasy trzeciej promowano osiemnastu. Klasę trzecią rozpoczęło szesnastu uczniów, w ciągu roku szkolnego dołączyło jeszcze czterech, a do klasy czwartej promowano osiemnastu. Klasę czwartą rozpoczęło i zakończyło trzynastu uczniów, a do następnej klasy promowano jedenastu. Wreszcie w najstarszej wówczas sławęcińskiej klasie, klasie piątej, naukę rozpoczęło uczniów dwunastu, jeden doszedł w ciągu roku, a promocję do klasy szóstej otrzymali wszyscy. Następne lata przyniosły wzrost liczby uczniów, tak w Sławęcinie, jak i w Piaseczniku i Stradzewie.
Przez pierwsze powojenne lata z dziećmi polskimi uczęszczały do szkoły dzieci pochodzące z rodzin niemieckich, które po zakończeniu wojny powróciły zza Odry do swej rodzinnej wioski lub też nie ewakuowały się w marcu 1945 roku przed nadchodzącym frontem.
W budynku sławęcińskiej szkoły Polski Czerwony Krzyż przygotowywał posiłki z darów, które Polska otrzymywała w ramach UNRRA – Organizacji Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy (skrót angielski). Była to pomoc, którą zniszczone wojną kraje otrzymywały od ONZ w formie żywności, lekarstw oraz maszyn pomocnych do wznowienia produkcji przemysłowej i rolniczej.
W latach sześćdziesiątych rozpoczęto organizowanie kursów rowerowych, a szkoła w Piaseczniku organizowała kursy kroju i szycia dla uczennic z klasy szóstej i siódmej.
W roku 1950 kierownikiem szkoły w Sławęcinie została pani Halina Serocka. Oprócz niej pracowało jeszcze troje innych nauczycieli. Nauczyciele nie pracowali w Sławęcinie długo, po roku lub dwóch zmieniali miejsce pracy, szukając zatrudnienia w większych miejscowościach. Szkoła była szkołą siedmioklasową, a nauka prowadzona była w klasach łączonych - pierwsza uczyła się z drugą, trzecia z czwartą, a piąta z szóstą. Do każdej z takich „podwójnych klas” uczęszczało ponad dwudziestu uczniów. Dopiero klasa siódma uczyła się samodzielnie.
Komunizacja życia społecznego w Polsce nie ominęła również sławęcińskiej szkoły. Założenia pracy pedagogicznej miały opierać się na marksistowsko-leninowskich podstawach. Szkoła miała wyrabiać przekonanie o wyższości socjalizmu, wiązać patriotyzm z internacjonalizmem oraz zaznajamiać ze Związkiem Radzieckim jako głównym partnerem i sojusznikiem Polski. W sławęcińskiej szkole nie działała podstawowa organizacja partyjna (tzw. POP), natomiast koło PZPR działało we wsi. Członkami koła byli niektórzy nauczyciele szkoły.
W 1954 roku, po przejściu pani Serockiej do pracy w Inspektoracie Oświaty w Choszcznie, kierownikiem szkoły został pan Mieczysław Chloupek – nauczyciel matematyki Kierował on z powodzeniem szkołą przez trzydzieści lat. Drugi nauczyciel, Józef Sroczyński został kierownikiem szkoły w Stradzewie. W poprzednim roku szkolnym obaj panowie pracowali już w sławęcińskiej szkole. W roku szkolnym 1954/55 pracę pedagogiczną w Sławęcinie rozpoczęło troje nowych nauczycieli: Maria Bryła, Barbara Mądra (obie absolwentki Liceum Pedagogicznego w Sandomierzu) oraz Mieczysław Karpiński. W 1956 roku do tego grona dołączyła Helena Kamińska ze Stradzewa. W tych czasach nauczyciele prowadzili o wiele więcej zajęć niż obecnie: etat (tzw. pensum) wynosił trzydzieści sześć godzin lekcyjnych tygodniowo oraz maksymalnie sześć godzin nadliczbowych. Lekcje prowadzono od 800 do 1500; klasy młodsze przychodziły do szkoły na godz. 1030. Po powrocie do domu nauczyciel nadal pracował sprawdzając klasówki i uczniowskie zeszyty. Warunki mieszkaniowe i życiowe nauczycieli były wyjątkowo trudne. Wynajęte mieszkania nie posiadały żadnych wygód. Nie było połączenia autobusowego z Choszcznem, aby dostać się do miasta należało iść pieszo lub jechać na rowerze.
W kolejnych latach przybywało nauczycieli.
Rok szkolny 1955/56 przyniósł nowości w polskim systemie szkolnym. Wydłużono obowiązek uczęszczania do szkoły do szesnastego roku życia i uznano za obowiązkowe dla ukończenia szkoły podstawowej ukończenie klasy siódmej. W tymże roku dokonano zmian w sławęcińskim budynku szkolnym. Mieszczącą się na tyłach szkoły po lewej stronie kuchnię szkolną przekazano na mieszkanie kierownika szkoły (tak, jak to było do 1945r.), na strychu zaś urządzono w dwóch małych pomieszczeniach izby lekcyjne.
- Nauczanie w szkole na tle zmian w oświacie w latach 1956 – 1970
Po październikowych wydarzeniach roku 1956 przywrócono w szkołach całego kraju naukę religii jako przedmiotu nadobowiązkowego. W Sławęcinie rozpoczęto jej nauczanie w czwartym okresie roku szkolnego 1956/57 (wiosna) i kontynuowano przez cały rok szkolny 1957/1958. W Piaseczniku nauka rozpoczęła się nieco wcześniej, bo już 7 stycznia 1957 roku. Religii nauczał tam ksiądz z Suchania. Nauczyciele zawieszali krzyże w salach szkolnych. Ale już następnego roku powoli lecz systematycznie władze likwidowały nauczanie religii w szkołach i w Sławęcinie zakończono jej nauczanie już po pierwszym okresie roku szkolnego 1958/59. Nakazano też usunięcie krzyży z klas. W niektórych rejonach kraju nauka religii utrzymała się w szkołach tylko do początku lat sześćdziesiątych, gdyż kolejna reforma oświaty wprowadzoną ustawą z 15 lipca 1961 roku dokonała poważnych zmian.
Wprowadzała ośmioklasową szkołę podstawową. a obowiązek szkolny wydłużono do siedemnastego roku życia. W artykule drugim tejże ustawy ogłoszono świeckość szkoły. Od roku szkolnego 1961/62 nauka religii w całej Polsce odbywała się w punktach katechetycznych przy kościołach. Warto przypomnieć iż w roku szkolnym 1960/61 wprowadzono w szkołach podstawowych na zajęciach wychowania fizycznego podział na osobne grupy dziewcząt i chłopców.
Najważniejszym wydarzeniem owych lat były najpierw przygotowania, a potem obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego (rok 1966). Trwała akcja „Tysiąc szkół na Tysiąclecie”. W ramach akcji organizowano społeczne składki i opodatkowano pobory wielu grup zawodowych. Za uzyskane w ten sposób pieniądze stawiano budynki szkolne.
Budynek sławęcińskiej szkoły został zradiofonizowany: w klasach umieszczono głośniki, a w sekretariacie szkoły aparat radiowy. Pierwszym aparatem radiowym w szkole było prywatne radio nauczycielki Jadwigi Romanowskiej, która umożliwiała uczniom słuchanie audycji radiowych.
W ramach programu wychowania przez pracę uczniowie polskich szkół uczestniczyli w rozmaitych pracach społecznie użytecznych. Organizowano wiosenną akcję sadzenia lasów i jesienne wykopki ziemniaków. Dzieci z Piasecznika sadziły przez wiele lat las w okolicach Bonina, Suchania i Bralęcina. Uczniowie ze Sławęcina pracowali w Państwowym Gospodarstwie Rolnym w Radaczewie. Dla przykładu w roku 1983 wykopki trwały od 29 września do 6 października. PGR zapewniało transport, a dzieci przez kilka dni pod opieką nauczycieli zbierały ziemniaki na polach. Na ten czas lekcje były zawieszane. PGR odwdzięczał się oferując transport do kina w Choszcznie. Gdy w 1960 roku wyświetlano pierwszy polski kolorowy film pt. "Krzyżacy", cała szkoła pojechała samochodami radaczewskiego PGR-u do kina w Stargardzie. Szkoła organizowała bliższe i dalsze wycieczki: zwiedzano mleczarnię w Choszcznie i kopalnię soli w Wieliczce, podróżowano nad morze i do Zakopanego, do ogrodu dendrologicznego w Przelewicach i do Krakowa oraz Poznania.
Rozbudowę budynku szkolnego władze oświatowe podjęły po usilnych staraniach kierownika szkoły i sołtysa wsi jesienią 1969 roku. Wydzierżawiono we wsi pokoje, by tam, w prywatnych domach, prowadzić lekcje. Taka prowizorka trwała trzy lata. Szkoła działała w różnych krańcach wsi i nauczyciele na przerwach biegali po pięćset - sześćset metrów od jednej klasy do drugiej. Dzieci pochodzące z Radaczewa w czasie remontu chodziły (dosłownie) do szkoły w Piaseczniku, gdzie z tego powodu naukę musiano przedłużyć aż do godziny 1805.
Nadbudowę budynku szkolnego zakończono 1972 roku i dopiero rok szkolny 1972/73 rozpoczął się w nowej, rozbudowanej szkole. Szkoła zyskała cztery sale lekcyjne na piętrze.
- Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte w sławęcińskiej szkole.
Lata siedemdziesiąte zapisały się w pamięci pracami nad nowym systemem oświaty. Uchwała sejmowa z 1973 roku zapowiadała utworzenie dziesięcioletniej średniej szkoły ogólnokształcącej, jednolitej pod względem programowym. W celu podniesienia poziomu nauczania na terenach wiejskich zalecono tworzenie tzw. zbiorczych szkół gminnych, ale trudności materialne i komunikacyjne oraz brak wystarczającej ilości nauczycieli w kraju nie pozwoliły na realizację tych zadań. Reformy zaniechano w 198l roku. W związku z tą reformą w 1983 roku szkoła w Sławęcinie zmieniła nazwę z „Publicznej Szkoły Powszechnej” na „Zbiorczą Szkołę Podstawową”.
W latach siedemdziesiątych zaprowadzono nowe terminy rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego w szkołach podstawowych. Rok szkolny 1974/75 rozpoczął się 2 września, a zakończył już 5 czerwca. Za to początek kolejnego roku nauki wyznaczono na 25 sierpnia. Zatem początek roku szkolnego przypadał zawsze po 20 sierpnia, a jego koniec na początku czerwca. Do starych terminów powrócono w roku szkolnym 1977/78.
Ważnym wydarzeniem w życiu polskiej szkoły była kolejna reforma. Ustawa sejmowa z 26 stycznia 1982 roku wprowadziła „Kartę Praw i Obowiązków Nauczyciela". Zmniejszono obowiązkowe pensum do osiemnastu godzin tygodniowo, wprowadzono możliwość przejścia nauczycieli na emeryturę po przepracowaniu trzydziestu lat w szkolnictwie. Od roku szkolnego 1982/83 zlikwidowano naukę w niektóre soboty (w tym jedna w miesiącu pracująca). Od tego czasu obowiązywały dwutygodniowe rozkłady zajęć szkolnych. Jeden z jedną pracującą sobotą w miesiącu, a drugi rozkład z pozostałymi wolnymi sobotami. Po zlikwidowaniu sobót pracujących obowiązywał jeden rozkład zajęć szkolnych. W tym okresie pozwolono na obchodzenie rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości (11 listopada), ale nie było to jeszcze święto państwowe. Przyjęła się też wówczas tradycja ślubowania klas pierwszych, choć już w połowie lat siedemdziesiątych odbywały się pasowania na pierwszaków przy okazji rozpoczęcia roku szkolnego. Przy tej okazji klasy pierwsze przyjmowały własne nazwy, np. Puchatki, Cypiski, Muchomorki, Plastusie, Słoneczka, Stokrotki itd. Najważniejszym wydarzeniem roku 1983 była czterdziesta rocznica powstania Ludowego Wojska Polskiego obchodzona 10 października. W tymże roku obchodzono uroczyście po raz pierwszy w dniu 11 listopada sześćdziesiąta piątą rocznicę Odzyskania Niepodległości przez Polskę.
Rok 1984 zapisał się w historii szkoły szczególnie uroczystymi obchodami siedemsetlecia Choszczna, zaś z początkiem roku szkolnego 1984/85 pożegnano odchodzącego na emeryturę pana Mieczysława Chloupka. Żegnał się ze szkołą już nie jako kierownik, lecz dyrektor szkoły, gdyż kilka lat wcześniej zmieniono w kraju nazwę tego stanowiska szkolnego. Kierowanie szkołą przejęła pani Marianna Kałużniacka (z domu Bryła), od 1954 roku nauczycielka w Sławęcinie. Pełniła tę funkcję do 1 września 1991 roku, gdyż po trzydziestu siedmiu latach pracy przeszła na emeryturę. Dyrektorem szkoły została pani Anna Wiśniewska. Po niej kierowanie szkołą przejęła w 1995 roku pani Marzena Cześnin.
- Sławęcińska szkoła w III RP
Radykalna zmiana ustroju społeczno-politycznego zainicjowana powszechnymi wyborami do Sejmu i Senatu 4 czerwca 1989 roku zapoczątkowała między innymi kolejne reformowanie polskiego szkolnictwa. Rozpoczął się proces tworzenia szkół niepaństwowych, usunięto z programów nauczania ideologiczną indoktrynację i zapełniono "białe plamy" w nauczaniu historii, języka polskiego i wiedzy o społeczeństwie. Zredukowano nadmierny centralizm zarządzania oświatą likwidując inspektoraty szkolne, a nauczyciele otrzymali autonomię w tworzeniu i doborze programów nauczania, podręczników i środków dydaktycznych. W roku szkolnym 1990/91 powróciło nauczanie religii w szkołach. W tym okresie odbywały się strajki w oświacie, między innymi w lutym 1992 roku.
Od 1994 roku gminy obowiązkowo przejęły odpowiedzialność za szkoły podstawowe. Przyjęta przez Zgromadzenie Narodowe 2 kwietnia 1997 roku nowa Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej przedłużyła obowiązek szkolny do osiemnastego roku życia. Uchwalona przez Sejm RP w lipcu 1998 roku nowelizacja ustawy o systemie oświaty wprowadziła nowy rodzaj szkoły: trzyletnie gimnazjum. Skrócono jednocześnie o dwa lata naukę w szkole podstawowej. Okres ten zakończyła kolejna reforma systemu oświaty w 2016 roku, która przywróciła ośmioletnie szkoły podstawowe i zlikwidowała trzyletnie gimnazja.
Przejęcie szkół przez samorządy terytorialne w roku 1996 zaowocowało podjęciem przez władze gminy decyzji o kolejnej rozbudowie sławęcińskiej szkoły. W tym okresie dyrektorem szkoły była pani Marzena Cześnin. Do starego, piętrowego budynku dobudowano nową, parterową część z trzema izbami lekcyjnymi, pokojem nauczycielskim, łazienkami, holem i dyżurką obsługi. W starej części budynku zmodernizowano łazienki i pomieszczenie kuchenne, odmalowano klasy i korytarze. Elewację budynku odnowiono w tej samej kolorystyce, którą posiada nowowybudowana część. Prace rozpoczęte w roku 1996 umożliwiły uroczyste otwarcie rozbudowanej szkoły 1 września 1998 roku. Rok później, 20 czerwca, oddano do użytku nową salę gimnastyczną, której wyposażenie sfinansowali przyjaciele szkoły z holenderskiej gminy Weststellingwerf.
W roku szkolnym 2004/2005 w szkole uczyło się stu siedemdziesięciu pięciu uczniów w dziewięciu oddziałach i dwudziestu dziewięciu sześciolatków w dwóch oddziałach przedszkolnych. Od 1 września 2004 r. sześciolatki objęte zostały obowiązkiem rocznego przygotowania przedszkolnego. W 2019 roku ponownie absolwentami Szkoły Podstawowej w Sławęcinie zostali uczniowie klasy ósmej.
W 2004 r. decyzją Rady Pedagogicznej podjęto działania zmierzające do nadania imienia szkole oraz ufundowania sztandaru. Rozpoczęto zdobywanie funduszy poprzez sprzedaż cegiełek, bal charytatywny w Sulinie, pozyskiwanie sponsorów fundujących pamiątkowe gwoździe do drzewca sztandaru. Jednocześnie dokonano wyboru patrona szkoły, którym została Maria Konopnicka.
W 2005 r. podczas jubileuszu 60-lecia placówki, uroczyście nadano szkole imię Marii Konopnickiej. 4 czerwca ówczesna dyrektor IWONA GOŃCZAROW wraz z MIECZYSŁAWEM CHLOUPKIEM i ZENONEM KOZŁOWSKIM oraz uczennicą ALEKSANDRĄ DOMAŃSKĄ odsłonili tablicę uwieczniającą 60-lecie szkoły w Sławęcinie. Większość repatriantów, których przywożono z centralnej Polski lub z Kresów Wschodnich nie trafiała do zniszczonego Choszczna, ale właśnie do takich wiosek jak ta – wspominał wówczas Z. Kozłowski, który przyjechał tu z Ostrowca (powiat wileńsko-trocki) dokładnie 17 maja 1945 r. To właśnie on opowiadając o tamtych latach, wspomniał o MICHALE PIETROŁAJU, który już w sierpniu 1945 roku uczył ich czytania, pisania i rachowania. Z kolei o legendarnej górce ze świerkami (dziś w tym miejscu znajduje się boisko) opowiadał jego rówieśnik RYSZARD GAŁWA. - Tylko drzewa się starzeją. My nadal jesteśmy młodzi – żartował. Na tamtym wydarzeniu obecnych było kilkunastu absolwentów z lat 50. i 60., Burmistrz ROBERT ADAMCZYK w swoim wystąpieniu przypomniał początek lat 90., kiedy to padła propozycja zlikwidowania tej placówki. – To dzięki zakulisowym działaniom BOGUSŁAWA SZYMAŃSKIEGO szkoła nie tylko została, ale również zaczęto ją rozbudowywać – podkreślił.
Rok później, kiedy naszą placówką już zarządzała Pani WIOLETTA KASZAK, w kościele filialnym w Sławęcinie został poświęcony a następnie uroczyście przekazany społeczności szkolnej nowy sztandar.
Efektem zaangażowania całego środowiska były kolejne remonty jakie przeszła nasza szkoła latem 2019 roku, kiedy to, w wyniku wymiany wszystkich okien, termomodernizacji całego obiektu, założenia efektownych podłóg oraz zmiany systemu ogrzewania na nowoczesny energooszczędny system pomp ciepła, stała się najnowocześniejszym obiektem oświatowym w naszej gminie.
Uczniowie naszej szkoły biorą udział w różnych przedsięwzięciach, akcjach i programach edukacyjnych. Stają do wieloetapowych konkursów i walczą o jak najwyższe miejsca. Pomagają w tym należycie wyposażone sale lekcyjne z komputerami, projektorami, tablicami interaktywnymi i nowymi pomocami do nauczania fizyki, chemii, biologii. Kadra pedagogiczna składa się z wykwalifikowanych nauczycieli o wysokich stopniach awansu zawodowego i dodatkowych kwalifikacjach umożliwiających pomoc psychologiczno-pedagogiczną. Dzieci w naszej szkole czują się bardzo dobrze. To dla nich organizowane są obchody Dnia Dziecka i Święto Szkoły. Korzystają z biblioteki szkolnej z aktualnymi podręcznikami, lekturami, czasopismami oraz literaturą piękną i popularnonaukową dostosowaną do wieku czytelników. Mają zapewnioną opiekę - do dyspozycji estetyczną świetlicę, oferującą wszelkie gry planszowe i interaktywne, zabawki, a także bajki i filmy wyświetlane za pomocą projektora multimedialnego. Mogą korzystać ze śniadań i obiadów wydawanych w stołówce szkolnej.
Ważnym elementem edukacji są także wyjazdy na wycieczki, do kina, na spektakle teatralne, na basen i na lodowisko. W ramach doradztwa zawodowego uczniowie odwiedzają zakłady pracy, urzędy oraz placówki oświatowe w Choszcznie.
Obecnie obwód szkoły obejmuje następujące miejscowości: Sławęcin, Radaczewo, Sulino, Piasecznik, Stradzewo, Bonin, Czernice, Radlice, Sułowo, Witoszyn, Roztocze
Wszystkie wymienione w tym opracowaniu zadania i działania dotyczące podniesienia jakości pracy szkoły możliwe były dzięki wydatnej pomocy władz samorządowych, sponsorów i wielu rodziców. Dołożyli i dokładają Oni wciąż wszelkich starań, aby szkołę w Sławęcinie wspomóc zarówno w rozbudowie bazy jak i jej nowoczesnym wyposażeniu. Szkoła znalazła wielu sponsorów i przyjaciół, którzy systematycznie dają dowody swojego zaangażowania w realizację zadań i zaspokajania potrzeb szkoły.
Społeczność szkolna, chcąc wyrazić wdzięczność za okazaną pomoc, wprowadziła w 2001 roku do zwyczajów szkoły przyznawanie honorowej odznaki „PRZYJACIEL SZKOŁY”. Co roku na uroczystym apelu kończącym rok szkolny dyrektor wręcza ją osobom szczególnie zasłużonym.
Odznakę PRZYJACIEL SZKOŁY otrzymali latach 2001-2025
- Pan Jan Kiela
- Pan Bogusław Szymański
- Pan Wojciech Szczepański
- Pan Eugeniusz Śpiewak
- Pan Ryszard Suchecki
- Pan Ryszard Boratyński
- Pan Mirosława Włoczka
- Ks. Jan Śpiewak
- Pani Elżbieta Mędyk
- Pan Mirosław Rutkowski
- Pan Zbigniew Garzyński
- Pan Krzysztof Pareniak
- Pani Renata Łozdowska
- Pani Elżbieta Wróblewska – Owczarek
- Pan Józef Leśniański
- Państwo Maria i Tomasz Mińscy
- Pan Robert Adamczyk
- Pani Aleksandra Nowak
- Państwo Iwona i Marcin Zylakowie
- Pan Janusz Solski
- Pani Edyta Zylak
- Państwo Marta i Tomasz Apoczkinowie
- Pani Wiolttta Kaszak
- Państwo Anna i Rafał Solarzowie
- Państwo Kamila i Paweł Kmieciowie
- Państwo Marlena i Przemysław Jażdżykowie
- Państwo Ewelina i Paweł Baczyńscy
- Zachodniopomorskie Zrzeszenie Ludowych Zespołów Sportowych
- Sławęcińskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych
- Polska Fundacja Pomocy Dzieciom „Maciuś”
- Koło Łowieckie „Ryś” – Pan Seweryn Szymański
Kierownicy i dyrektorzy Szkoły Podstawowej w Sławęcinie w latach 1945 – 2025
Kierownicy szkoły:
- Jadwiga Romanowska 1945-1950
- Halina Serocka 1950-1954
- Mieczysław Chloupek 1954-1972
Dyrektorzy szkoły:
- Mieczysław Chloupek 1973-1984
- Marianna Kałużniacka 1984-1991
- Anna Wiśniewska 1991-1995
- Marzena Cześnin 1995-2000
- Iwona Gończarow 2000 -2005
- Wioletta Kaszak 2005-2014
- Elżbieta Kierlin 2014 –
Kadra Pedagogiczna w roku szkolnym 2024/2025
Lp.
Nazwisko Imię
Nauczany przedmiot
1.
mgr Bartosik Krzysztof
geografia, przyroda, informatyka
2.
mgr Cabaj Sylwia
język niemiecki
3.
mgr Ciborowska Ewa
język polski, biblioteka
4.
dr Giziński Sławomir
historia, wos, edb, wdż
5.
mgr Gizińska Beata
doradztwo zawodowe
6.
mgr Gnitecka Agnieszka
edukacja wczesnoszkolna
7.
mgr Gorzynik Anna
psycholog
8.
mgr Grzelczak Krystyna
edukacja wczesnoszkolna
9.
mgr Jankowska Katarzyna
wychowanie przedszkolne
10.
mgr Kapińska Martyna
pedagog specjalny
11.
mgr Kucharski Henryk
język angielski
12.
mgr Matczuk-Piechota Grażyna
biologia
13.
mgr Ozon Jagoda
chemia
14.
mgr Pareniak Beata
edukacja wczesnoszkolna
15.
mgr Parla Magdalena
matematyka
16.
mgr Pluta Agnieszka
plastyka, muzyka, technika
17.
mgr Pluta Marek
wychowanie fizyczne
18.
ks. mgr Skiba Piotr
religia
19.
mgr Solska Jolanta
edukacja wczesnoszkolna
20.
mgr Strzelczyk Anna
język polski, historia
21.
mgr Szczepanik-Szypuła Elżbieta
fizyka
Administracja i obsługa
Lp.
Nazwisko Imię
1.
Wadecka Hanna
Sekretarz Szkoły
2.
Zylak Edyta
3.
Przygocka Iwona
4.
Baczyńska Ewelina
pomoc nauczyciela
Opracowanie oparto na publikacji: „60-lecie Szkoły Podstawowej w Sławęcinie” autorstwa Iwony Gończarow i Mirosława Rutkowskiego.
którą uzupełniły informacje uzyskane z:
„70-lecie Szkoły Podstawowej w Sławęcinie” – Tadeusz Krawiec;
Archiwum Państwowe w Szczecinie /Oddział w Stargardzie/: Zespół Akt - Starostwo Choszczeńskie 1945-1951;
Kroniki Szkoły Podstawowej w Sławęcinie;
Heimatgruß-Rundbrief-Arnswalde nr 324.